Onderzoek doen

In elk studiejaar maakt onderzoek deel uit van het onderwijsprogramma. Je leert aan de hand van het boek ‘Praktijkonderzoek in de school’ van Van der Donk en Van Lanen op welke manieren er onderzoek gedaan kan worden op school. Je leert verschillende onderzoeksinstrumenten als vragenlijsten, interviews en observaties te gebruiken en te interpreteren. Het doel hiervan is dat je onderzoekende houding gestimuleerd wordt. Deze onderzoekende houding helpt je om de lespraktijk voortdurend te verbeteren.

De leerlijn onderzoek draagt ook bij aan de ontwikkeling van je beroepsidentiteit. De beroepsidentiteit wordt gevormd door een samenspel van de persoonlijke en professionele identiteit en de beroepscontext ('Versterking van de beroepsidentiteit,' 2013). Hierbij staan vragen centraal als ‘wie ben ik als docent’ en ‘wie wil ik zijn als docent’?
De vraag ‘wie ben ik als docent?’ heeft meerdere lagen (Palmer, 2005). Het kan hier gaan om attituden, kennis en vaardigheden maar ook om het emotionele aspect van het docentschap, hoe wij onszelf en de leerlingen zich voelen als we lesgeven. Het gaat ook over zingeving, hoe we erin slagen ons verlangen vanuit de diepte van ons bestaan via het lesgeven te vervullen.
Via het doen van onderzoek vorm je een beeld van de beroepscontext en door je te verhouden tot de uitkomsten kan je een antwoord vinden op de vraag wie je bent en en wie je wil zijn als docent.

In de LIO fase maakt onderzoek een groot deel uit van het programma. Het is de bedoeling dat je zelf kiest voor een onderzoeksonderwerp of dat je een keuze maakt uit de onderzoeksagenda van de stageschool. Hierdoor heeft het onderzoek ook een praktische meerwaarde voor de stageschool.

Palmer, P. (2005). Leraar met hart en ziel. Over persoonlijke en professionele groei Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff.
Versterking van de beroepsidentiteit (2013). Retrieved from https://www.leraar24.nl/versterking-van-de-beroepsidentiteit/

 

Onze onderzoeksdocenten

 

                                                      E.GO                                                                     

 

   

 

 

 



Elseline 

Mijn naam is Elseline Goosensen-Foppen. Ik ben docente Duits en sinds 2007 werkzaam op het Nuborgh College Oostenlicht in Elburg. Daarnaast ben ik o.a. LOB-schoolcoach in de onderbouw van het vmbo en werkplekbegeleider voor studenten van de lerarenopleiding. Sinds 2018 ben ik binnen Opleidingsschool IJssel-Veluwe actief als docent onderzoek. Samen met mijn collega’s begeleid ik studenten uit de diverse studiejaren van de lerarenopleiding bij het doen van praktijkonderzoek. Ik vind het een uitdaging om de studenten stap voor stap mee te nemen in het doen van onderzoek, op een manier waardoor de studenten hier zelf ook de meerwaarde van in gaan zien. Zelf heb ik tijdens de Master Learning & Innovation aan Windesheim ervaren dat het doen van onderzoek zeker heeft bijgedragen aan het verder ontwikkelen van mijn professionele houding als docent en ik hoop dit als docent onderzoek over te brengen aan de studenten.

 

C.MO

Corneline

 

Als docent onderzoek wil ik studenten en docenten graag helpen met het opzetten en uitvoeren van onderzoek waar je wat aan hebt. Met andere woorden: wat is de toegevoegde waarde van jouw onderzoek voor leerlingen, collega’s? Op school hebben we vooral te maken met praktijkonderzoek. Waar loop je als docent (in opleiding) in je lespraktijk tegenaan en wat wil je daaraan veranderen? Als docent geschiedenis in de onder- en bovenbouw van havo-vwo heb ik al bijna twintig jaar ervaring met lesgeven. In een verder verleden heb ik mij als student geschiedenis beziggehouden met academisch onderzoek. Nu wil ik deze kennis graag praktisch toepassen. Het werken als docent onderzoek bij Opleidingsschool IJssel-Veluwe is verrijkend omdat we als docenten van Windesheim, Nuborgh College en Greijdanus nauw samenwerken. De beide VO-scholen maken dezelfde onderwijsontwikkeling door. We kunnen dus veel uitwisselen en van elkaar leren. Dat geldt ook voor de samenwerking met Windesheim. Het is heel leuk om studenten van de docentenopleidingen te begeleiden, die ooit mijn leerlingen zijn geweest!

Onderzoeksagenda Greijdanus

nr onderwerp thema
 1  Wat kan de overgang tussen klas 3 onderbouw h/v en klas 4 bovenbouw succesvoller maken?
(Vooral vanuit het perspectief van de leerling. Wat zeggen zij daarover? En wat zeggen docenten daarover?)
vestigingsoverstijgend, kwantitatief, kwalitatief
*Zelfverantwoordelijkheid
*Samen
*Verschil
 2  Wat is het effect van vakoverstijgend onderwijs op het leren leren van de leerling? Welke competenties zouden daarbij ontwikkeld moeten worden zowel bij leerling als bij docent?
vestigingsoverstijgend, kwalitatief
*Persoonlijk leren
*De rol van de mentor als coach?
 3  Welke interventies op het niveau van het mentoraat en in de leerlingbespreking gaan helpen om inzicht te krijgen in het leren van de leerling?
vestigingsoverstijgend, kwalitatief
*Persoonlijk leren
*Verschil
*Rol van de docent als coach
*Rol van de mentor
 4  We werken nu een aantal jaren met een device.
Welke effecten zijn merkbaar/meetbaar van het werken met een device (chromebook) op het leren van leerlingen?
vestigingsoverstijgend, kwalitatief
*Persoonlijk leren
 5  Wat zijn de schoolse vaardigheden, werknemersvaardigheden die aansluiten bij de onderwijsniveau's (praktijkonderwijs t/m vwo), uitgesplitst naar leerjaar (instroom en uitstroom)?

Wat wordt er door wie aangeboden om welke specifieke vaardigheden te ontwikkelen?
Sluit dit aan bij ontwikkelingsniveau van de leerlingen (zone van naaste ontwikkeling, Vygotsky)? Zitten hierin nog hiaten of zijn er nog aanpassingen wenselijk?
vestigingsoverstijgend, kwantitatief, kwalitatief

 

*Zelfverantwoordelijkheid
*Verschil
*Samenhang
 6  Welke voorwaarden zijn nodig voor zelfstandig leren, zoals plannen en leerstrategieën?

Wat wordt daarin nu gedaan, wat kan dat nog opleveren, hoe krijg je de leerstrategieën die het beste bij een leerling past duidelijk en hoe pas je die toe in je lesgeven?
Of ook globale kennis van stoornissen, welke kennis is er vanuit de opleidingen, is er meer kennis en zijn praktische tips nodig?
vestigingsoverstijgend, kwantitatief, kwalitatief

 

*Zelfverantwoordelijkheid
*Verschil
*Docent als coach
 7  Wat zijn de effecten van KWT?

Op welke manier wordt de kwaliteit van het onderwijs verbeterd door het KWT-concept zoals dat vormgegeven is in TL/TH? (eigen onderzoek Teun)

Verder zou onderzocht kunnen worden wat een mentor aan competenties moet hebben in onze huidige manier van werken of de manier van werken volgens de vernieuwde onderwijsvisie.
vestigingsoverstijgend, kwantitatief, kwalitatief

*Zelfverantwoordelijkheid
*Verschil
*Docent als coach
 8 Hoe draagt didactisch coachen bij aan de toerusting voor docenten als coach/ mentor? OF wanneer is volgens jou de cursus didactisch coachen geslaagd?
vestigingsoverstijgend, kwalitatief
 *Docent als coach

 
Onderzoeksagenda Nuborgh College

 nr.

   onderwerp  bijzonderheden

1

 

 

 Onderzoek op gebied van LOB-beleid.
Hoe is het LOB-beleid voor leerlingen van het basis/kader op een structurele, duidelijke en overzichtelijke manier in te passen in leerjaar 1 (qua mentorles/gesprekken voeren met mentor en tijd hiervoor inplannen/zelf aan de slag op OOL/ervaren i.p.v. achter computer).
 

2

 Wat is de reden van afstroom van leerlingen (havo-TL of TL-KB /KB-BB. Wat zouden we daaraan kunnen/moeten doen?  
3  Evaluatie interne communicatie  
4  Verbeteren van de handelingsbekwaamheid van docenten t.o.v. leerlingen met gedragsproblemen.  

Nuborgh College Oostenlicht

nr onderwerp bijzonderheden
5  Digitale didactiek in relatie tot ontwikkeling laptopklassen   
6  Kwaliteit van (de toepassing van) OPP’s  
7  Onze school heeft, in vergelijking met landelijke cijfers, meer kaderleerlingen t.o.v. basis. Hoe komt dit?
- heeft huiswerk nut?
- zo ja, hoe bevorder je huiswerkattitude?
- leert een leerling beter van een
scherm of van papier?
 
8 Onderzoek naar gedrag en gedragsbeïnvloeding, met name negatief gedrag in groepen.  
9 TotaalOnderwijs
Vorig jaar is er gekozen voor TotaalOnderwijs. Het onderdeel kwalificatie is goed voor elkaar, maar hoe het zit met de andere twee onderdelen namelijk: Socialisatie en Persoonsvorming? Het zou goed zijn om een nulmeting te houden.
 
10 Sociale vaardigheden van het samenwerkend leren.  
11 Zelfsturing van leerlingen tijdens KWT.  
12 Zin en onzin van formatief toetsen (gaan leerlingen dan nog wel aan de slag als het niet voor een cijfer is en wat vinden ouders hiervan).  
13 De kracht van een coach.  
14 Taakinitiatie en doorzettingsvermogen bij N&T lijkt minder sinds de invoer van de laptop. Sectie N&T zou hier graag meer inzicht in willen.  
15 Als er leerlingen afstromen (in klas 1 of 2), wat is dan de mogelijk onderliggende oorzaak (advies BO/ CITO?)? In hoeverre worden basisschooladviezen in een laat stadium nog omgezet in een hoger niveau-advies? Als een advies wordt opgehoogd, blijkt dat dan uiteindelijk reëel te zijn of blijkt dat dan geregeld niet te kloppen?  

Nuborgh College Lambert Franckens

nr  onderwerp   bijzonderheden
16  Op wat voor een manier kan het voortgezet onderwijs leerlingen helpen die overstappen van het PO naar het VO?  
17  Welke vaardigheden moeten havo- en vwo-leerlingen beheersen in klas 1? Wat is het verschil tussen een havo- en een vwo-leerling in deze?  
18  Wat wordt verstaan onder een zelfstandige leerling? Hoe leiden we leerlingen op tot zelfstandige studenten?  
19  Hoe zouden ouders meer kunnen participeren in school?  
20  Hoe kunnen we KWT lessen interessant maken voor leerlingen?  
21  Welke handige tools zijn er om eigenaarschap bij leerlingen te vergroten?  

 
Nuborgh college Veluvine

nr onderwerp bijzonderheden
22  Hoe verhoudt formatief evalueren zich tot het summatieve systeem dat we sinds jaar en dag kennen én wat zijn nu aandachtspunten wanneer we wisselen of anders omgaan met het huidige systeem?  

 

Afgerond onderzoek

nr  onderwerp  afgerond
1 De stem van de leerling als instrument voor verandering. 2017
2 Onderzoek naar de (meer)waarde van het samenwerken van docenten op leerwerkruimten. 2018